سرطان معده، علائم، روش‌های تشخیص و درمان آن

در این نوشته دکتر شهاب شهابی در مورد سرطان معده، علائم سرطان معده، روش‌های تشخیص و درمان سرطان معده، شیمی درمانی و جراحی توضیحاتی داده اند

دکتر شهاب شهابی

معده در دستگاه گوارش

معده بخشی از دستگاه گوارش است که در قسمت فوقانی شکم و دقیقاً زیر دنده‌ها قرار دارد و غذای خورده شده پس از عبور از مری وارد معده می‌شود. معده اسید و نوعی آنزیم ترشح می‌کند که به هضم غذا کمک می‌کنند. عضله‌های دیواره معده برای مخلوط کردن غذا با این اسید و آنزیم‌ها سفت و منقبض می‌شود. سپس غذا وارد نخستین قسمت روده کوچک می‌شود و در آنجا با آنزیم‌های بیشتری ترکیب می‌گردد که از پانکراس و لایه مخاطی مری می‌آیند و غذا را تجزیه یا اصطلاحاً هضم می‌کنند. در ادامه به شرح علایم سرطان معده و درمان آن می پردازیم. پزشک پس از تشخیص نوع بیماری با توجه به شرایط بیمار و میزان پیشرفت بیماری بهترین درمان سرطان معده را برای بیمار تجویز می نماید.

سرطان معده

سرطان معده ناشی از تجمع و تکثیرغیرطبیعی گروهی از سلول‌ها در معده است که در نهایت باعث تشکیل توده‌ای در معده می‌شود. سرطان معده پنجمین سرطان شایع در جهان است و از نظر تعداد مرگ‌ومیر در میان سرطان‌ها، سومین سرطان کشنده در سراسر جهان است. بر اساس اعلام وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، سرطان معده شایع‌ترین سرطان در بین مردان ایرانی است.حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد از سرطان‌های معده را «آدنوکارسینوم معده» تشکیل می‌دهد. در این حالت سرطان از سلول‌های تولیدکننده‌‌ی مخاط (سلول‌های پوشاننده‌ی لایه‌ی داخلی معده) گسترش می‌یابد.

علائم سرطان معده

علائمی وجود دارد که می‌تواند از علائم سرطان معده به شمار آید، ولی چون برخی از این علائم می‌تواند برای بیماری‌های کم‌خطر دیگری نیز باشد، تشخیص زودهنگام سرطان معده کار دشواری است. معمولا سرطان معده زمانی شناسایی می‌شود که کاملا گسترش یافته است.

  • احساس سیری بیش از حد یا سیری زودهنگام زمان مصرف وعده‌های غذایی
  • درد یا ناراحتی قسمت فوقانی شکم به ویژه پس از صرف غذا
  • سوء هاضمه‌ای که برطرف نمی‌شود
  • کاهش وزن و یا کاهش اشتها
  • استفراغ (گاهی همراه با خون)

وجود علائم و نشانه‌های زیر می‌تواند نشانه‌ای از گسترش سرطان باشد و فرد باید آنها را جدی بگیرد (در صورت مشاهده به پزشک مراجعه کنید).

  • دیسفاژی یا اختلال و دشواری در بلع
  • سوءِ هاضمه به همراه حداقل یکی از علائم کاهش وزن غیرمنتظره، ناخوشی و کم‌خونی (بیمار معمولا احساس خستگی می‌کند)
  • دفع خون در مدفوع: در این صورت مدفوع تیره رنگ، قیرمانند و چسبناک می‌شود یا در حالتی با شیوع کمتر در سرطان معده، خون تیره رنگ در عوض خون قرمز روشن در مدفوع دیده می‌شود

عوامل افزایش‌دهنده‌ی خطر ابتلا به سرطان معده

عوامل افزایش‌دهنده‌ی خطر ابتلا به سرطان معده

  • عفونت هلیکوباکترپیلوری:هلیکوباکترپیلوری نوعی باکتری است که معمولاً لایه مخاطی درونی معده را عفونی می‌کند. عفونت هلیکوباکترپیلوری التهاب و زخم معده را به دنبال دارد و احتمال ابتلا به سرطان معده را نیز افزایش می‌دهد.
  • التهاب طولانی مدت (مزمن) معده:از جملهرفلاکس معده‌(بازگشت اسید به مری)، زخم معدهو پولیپ معده.
  • استعمال دخانیات:مصرف کنندگان دخانیات بیش از دیگران در معرض این خطر قرار دارند، و هر چه میزان مصرف بیشتر باشد، احتمال خطر نیز بالاتر است.
  • سابقه خانوادگی:خویشاوندان نزدیک (والدین، براداران، خواهران یا فرزندان) فرد مبتلا به سرطان معده نیز بیشتر مستعد دچار شدن به این بیماری هستند.

روش‌های تشخیص سرطان معده

اگر پزشک به بیماری شما شک کند، شما را به متخصص ارجاع می‌دهد تا آزمون‌های تکمیلی صورت گیرد. روش‌های تشخیص سرطان معده می‌توانند شامل مواردی باشند که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم:

روش‌های تشخیص سرطان معده

  • آندوسکوپی: آندوسکوپ (درون‌بین) لوله‌ای بسیار باریک، انعطاف‌پذیر و مجهز به دوربینی کوچک است. پزشک آندوسکوپ را از راه دهان وارد مری می‌کند و سپس آن را به سمت معده و بخش ابتدایی روده کوچک هدایت می‌کند.ومتخصص به کمک دوربین بسیار کوچکی از طریق مانیتور داخل معده‌ی فرد را مشاهده می‌کند.چنان‌چه متخصص مشکوک به ابتلای فرد به سرطان باشد، امکان دارد بخشی از بافت را بردارد که به این کار بافت‌برداری یا نمونه‌برداری می‌گویند.
  • ارزیابی میزان پیشرفت و انتشار سرطان:در صورت تأیید تشخیص ابتلا به سرطان، آزمایش‌های دیگری مانند رادیولوژی رنگی باریم میل، سی.تی.اسکن، سونوگرافی معده یا لاپاروسکوپی برای ارزیابی میزان پیشرفت سرطان معده انجام می‌شود.

 

أیا میتوان مانع از سرطان معده شد؟

علت دقیق سرطان معده مشخص نیست. بنابراین هیچ راه عملی برای پیشگیری از سرطان معده وجود ندارد. اگرچه راه‌هایی وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش می‌دهد. این راه‌ها عبارتند از:

روش های یشگیری از ابتلا به سرطان معده

  • مصرف میوه‌ها و سبزیجات؛ افرادی که از این مواد غذایی بیشتر استفاده کنند، کمتر به سرطان معده مبتلا می‌شوند
  • کاهش مصرف غذاهای پر نمک و دودی شده
  • اگر فردی سیگاری هستید یا از مشروبات الکلی استفاده میکنید، آن را ترک کنید و اگر سیگار نمی‌کشید هم هرگز به سمت آن نروید
  • اگر شرایط خاصی دارید که می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان معده را در شما افزایش دهد، در هر دوره‌ای برای کنترل وضعیت خود به پزشک مراجعه کنید

درمان‌ سرطان معده

درمان ها برای سرطان معده شامل جراحی، شیمی درمانی، رادیو درمانی و یا ترکیبی از این موارد می باشد. انتخاب درمان به شرایط سرطان بستگی دارد که آیا سرطان فقط در معده است یا اینکه در قسمت های دیگر نیز گسترش یافته است. سن شما و سلامتی کلی شما نیز به انتخاب درمان تاثیر گذار است.

درمان سرطان معده

جراحی سرطان معده

با برداشتن تومور در مراحل اولیه سرطان معده می‌توان آن را درمان کرد؛ معمولاً بخش آسیب دیده و سرطانی معده و گاهی اوقات تمام معده از بدن خارج می‌شود. مثال‌هایی از این روش عبارتند از:

  • خارج کردن تومور از لایه‌های داخلی معده در مراحل اولیه‌ی سرطان: جراح به کمک اندوسکوپی تومور‌های بسیار ریز را از لایه‌ی داخلی معده بیرون می‌کشد. این روش برداشتن مخاط اندوسکوپی نام دارد
  • ساب‌توتال گاسترکتومی معده که در آن بخشی از معده برداشته می‌شود
  • توتال گاسترکتومی که در آن کل معده برداشته می‌شود

 

جراحی سرطان معده

و سپس روده به باقیمانده معده یا مری پیوند زده میشود. این جراحی‌ها معمولا سنگین هستند و دوره‌ی بهبود آنها نسبتا طولانی است. این عمل گاهی توسط جراحی لاپاروسکوپی (کم تهاجمی ) با ۴-۵ سوراخ ۱تا ۲ سانتی متری صورت می‌پذیردکه دوره بهبودی سریع تری دارد.

شیمی‌درمانی در سزطان معده

در این روش به کمک دارو روند تقسیم و تکثیر سریع سلول‌های سرطانی متوقف می‌شود؛ این داروها به‌عنوان داروهای سیتوتوکسیک نیز شناخته می‌شوند. دارو در بدن بیمار می‌چرخد و به سلول‌های سرطانی در نقطه‌ای که بیماری از آن شروع شده و سایر نقاطی که بیماری به آن سرایت کرده است، حمله می‌کند.

شیمی‌درمانی نئوادجوانتی

در این روش از شیمی‌درمانی پیش از عمل جراحی استفاده می‌شود. تومورها به کمک دارو کوچک‌تر می‌شوند و برداشتن آنها به وسیله‌ی عمل جراحی آسان‌تر می‌شود.

شیمی‌درمانی کمکی

این روش شیمی‌درمانی پس از عمل جراحی صورت می‌گیرد. هدف آن از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده (احتمالی) در اطراف معده است. تومورهای استرومال دستگاه گوارش و لنفوم معده نمونه‌هایی هستند که استفاده از شیمی درمانی در درمان آن ارجحیت دارد.

پرتودرمانی یا رادیوتراپی

در این روش پرتوهای حامل انرژی، سلول‌های سرطانی را مورد هدف قرار می‌دهند و از بین می‌برند. به خاطر خطر آسیب زدن پرتو به اندام‌های نزدیک معده معمولا پرتودرمانی برای درمان سرطان معده مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، البته اگر سرطان پیشرفت زیادی کرده باشد یا باعث خون‌ریزی و درد شدید در فرد شود، پرتودرمانی از گزینه‌های درمان فرد خواهد بود.

زندگی با سرطان معده

درمان های پزشکی ممکن است سرطان را از بین ببرند. حتی زمانی که احساس التیامیافته اید ممکن است نگران باشیدکه سرطان بازگردد. بسیار طبیعی است که چنین احساسی داشته باشید.معمولا نیاز است هر 3 تا 6 ماه  پزشکمتخصص شما را ویزیت کند.اگر قسمتی از درمان سرطان شما شامل برداشتن قسمتییا کل معده شد، شمانیاز به مکمل های ویتامینی نیزدارید.با دنبال کردن درمان، سرطان از شما به طور کامل دور نمی شود. ممکن است در شرایط مزمنی بازگردد. این می تواند برای شما و دوستداران شما استرس آور باشد.ممکن شیمی درمانییا درمان های دیگری را برای کنترل سرطان نیاز داشته باشید. این درمان ها توده سرطانی را کوچک نگه داشته و مانع از رشد آن می شود. اگر سرطان مزمنی دارید، بسیار مهم است که حمایتی برای خود و خانواده بیابید. با یک مشاور یا گروه های حمایتی صحبت کنید. بدانید که در مواجه با سرطان تنها نیستید.

سرطان معده - درمان سرطان معده
0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *