جراحی سرطان های روده بزرگ

پولیپ ها، سرطان های روده بزرگ، رکتوم، نحوه غربالگری و درمان

در این نوشته دکتر شهاب شهابی در مورد سرطان های روده بزرگ، روش های درمانی جراحی، نحوه غربال گری و پولیپ های توضیحاتی داده اند.

سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ (کولورکتال) یکی از شایع ترین سرطان ها و سومین علت مرگ ناشی از سرطان میباشد.بطور کلی میزان بقای 5 ساله برای سرطان کولورکتال حدود 65 درصد و با میزان 89 درصد برای سرطان هایی که در مراحل اولیه و موضعی تشخیص داده شوند.تشخیص به موقع از طریق غربالگری و برداشتن پولیپ های آدنومایی میزان مرگ و میر سرطان کولو رکتال را تا 50 در صد کاهش میدهد.

سرطان های روده بزرگ - روش جراحی سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ در اغلب موارد از یک ضایعه خوش خیم به نام پولیپ منشأ می گیرد. سیر تکامل تبدیل پولیپ به سرطان چند سال طول می کشد و این زمان فرصت مناسبی را در اختیار پزشک و بیمار قرار می دهد که در صورت مراجعه به موقع، با انجام کولونوسکوپی و پیدا کردن پولیپ و برداشتن آن بتوان به سادگی از ایجاد سرطان پیشگیری کرد. پولیپ ها در اغلب موارد فاقد علایم بالینی هستند و تنها در بررسی های غربالگری تشخیص داده می شوند.

دلایل ابتلا به سرطان روده بزرگ

رژیم غذایی پرچربی و فیبر کم و مصرف کم میوه و سبزی، استفاده زیاد از گوشت قرمزوگوشت های فراوری شده وغذاهای کنسرو شده شامل تن ماهی و … و انواع سوسیس و کالباس
بالا رفتن سن (بالای ۵۰ سال) اما ممکن است این بیماری در هر سنی اتفاق بیفتد.
سابقه فردی ابتلا به پولیپ یا سرطان روده بزرگ
سابقه فردی ابتلا به بیماری های التهابی روده )کولیت اولسروز یا کرون(
سابقه ابتلا به سرطان هایی مانند سرطان رحم و تخمدان، معده، روده باریک و سرطان پستان در فرد یا خویشاوندان وی
افرادی که نزدیکانی مثل پدرو مادر و خواهر و برادرشان به این نوع از سرطان مبتلا شده‌اند، خصوصاً اگر زیر ۵۰ سال بوده باشد، باید خود را تحت نظر پزشک متخصص قرار دهند تا از احتمال انتقال وراثتی این سرطان آگاه شوند و پیشگیری نمایند.
چاقی و بی تحرکی، مصرف الکل و سیگار سایر عوامل خطر شناخته شده هستند.

علائم سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه اغلب بدون علامت یا دارای علایم غیراختصاصی مانند کم خونی، یبوست،

درد شکمی و یا کاهش وزن است.

علایم هشدار دهنده سرطان روده بزرگ عبارتند از:

علایم و علامت فرد مبتلا به سرطان روده بزرگ

شایع ترین علامت سرطان روده بزرگ دفع خون از دستگاه گوارش هست که میتواند بصورت خونریزی از مقعد، کم خونی فقر آهن غیر قابل توجیه و تیره شدن رنگ مدفوع باشد.

تغییر در عادات روده ای: کاهش قطر مدفوع،اسهال یا یبوست طول کشیده،احساس عدم تخلیه کامل روده بعد از دفع
دردهای شکمی بخصوص اگر همراه با تغییر در اجابت مزاج یا کاهش وزن باشد و یا در سن بالاتر از 50 سال بروز کند

کاهش وزن غیرقابل توجیه بخصوص در سنین بالا

پیشگیری از ابتلا به سرطان روده

پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ

تعدیل وزن: افراد چاق بیشتر مستعد ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
ورزش مرتب و تحرک فیزیکی موجب کاهش ابتلا به سرطان روده می شود.
پرهیزاز مصرف سیگار و دخانیات
تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D3 و مصرف کافی سبزیجات و میوه جات توصیه می شود و باید مصرف چربی، گوشت قرمز و مواد گوشتی فرآوری شده محدود شوند.

غربالگری سرطان روده بزرگ

هدف اصلی از غربالگری سرطان روده بزرگ تشخیص بیماری در مراحل اولیه و پیش از بروز علایم است زیرا در این مرحله بطور کامل قابل درمان است.

روش های تشخیص سرطان روده بزرگ

روش های متعددی برای غربالگری سرطان روده بزرگ وجود دارند: معاینه مقعد با انگشت ،کولونوسکوپی ،سیگموییدوسکوپی ،خون مخفی در مدفوع،سی تی کلولونوگرافی،تنقیه با باریوم و…

کولونوسکوپی در تشخیص سرطان روده بزرگ

کولونوسکوپی: دقیق ترین و بهترین آزمون در تشخیص سرطان و پولیپ های روده بزرگ است. مهم ترین

خصوصیت این روش دارا بودن همزمان جنبه های تشخیصی و درمانی و امکان بررسی تمام روده است. یک لوله قابل انعطاف باریک و بلند مجهز به نور و دوربین از طریق مقعد و راست‌روده برای جست‌وجوی نواحی غیرعادی به داخل روده بزرگ هدایت می‌شود.این روش تحت دارو ها خواب آور انجام میشود و فرد دردی را احساس نخواهد کرد.

سیگموئیدوسکوپ در تشخیص سرطان روده بزرگ

سیگموئیدوسکوپ: همانند کلونوسکوپ است اما کوتاه تر است و تنها توانایی دیدن قسمت های انتهای روده بزرگ و کولون سیگمویید را دارد.

Fecal Immunochemical Test: با این آزمون، خون مخفی در مدفوع مورد بررسی قرار می گیرد. حساسیت این روش در تشخیص پولیپ کمتر از سرطان روده است و به همین دلیل باید هر سال تکرار شود.

مطمئن ترین روش غربالگری در افراد بالای 50 سال، کولونوسکوپی هر 10سال یکبار است که بیشترین تأثیر را در پیشگیری از سرطان روده بزرگ دارد. در صورت عدم پذیرش کولونوسکوپی توسط بیمار از روش های جایگزین می توان کمک گرفت و در بین این روش های جایگزین توصیه ما به انجام آزمون مدفوع FIT به صورت سالیانه است.

ایا سرطان های روده بزرگ ارثی هستند

لازم به ذکر است که برخی از سرطان های روده بزرگ جنبه ارثی و خانوادگی دارند و عوامل ژنتیکی در بروز آنها نقش ایفا می کنند. لذا انجام مشاوره و ترسیم شجره نامه و در صورت لزوم انجام آزمون های ژنتیکی می تواند راهنمای سایر افراد خانواده در پیشگیری از سرطان روده بزرگ باشد سرطان روده بزرگ، بدخیمی شایع و خاموش ولی قابل پیشگیری است که تشخیص زودرس، در درمان و بهبودی کامل آن تأثیر بسزایی دارد.

چراکه در افراد با ریسک بالاتر کانسر شامل داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ یا پولیپ آدنوماتوز پرخطر، سابقه فردی ابتلاء به بیماری التهابی روده )کولیت اولسروز یاکرون) ، سابقه سندرم های پولیپوزیس کولون مانند FAP )بیش از 100 پولیپ آدنوماتوز) و سندرم لینچ (یک سندرم ارثی است که خود بیمار وخویشاوندان در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان روده بزرگ یا تومورهای مرتبط دیگر) کولونوسکوپی در سنین پایین تر و با فواصل کمتر باید باید انجام شود.

درمان سرطان روده بزرگ

درمان سرطان روده بزرگ - دکتر شهاب شهابی

تمام افراد اعم از زن و مرد در سنین بالا 50 سال باید 10 سال یک بار کولونوسکوپی انجام دهند؛ اگر سابقه سرطان روده بزرگ هم در بستگان درجه اول آن‌ها وجود داشت باید 10 سال زودتر یعنی از 40 سالگی به مدت 5 سال یکبار این بررسی انجام شود؛ مثلا اگر پدری مبتلا یه سرطان روده شد، فرزند وی باید از سن 40 سالگی شروع به کونولوسکوپی کند.

روش های درمانی سرطان روده

انتخاب روش درمانی به پیشرفت سرطان بستگی دارد. در مواقعی که سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود، قابل درمان است. در مقابل، هنگامی که سرطان در مراحل آخر شناسایی شود و متاستاز شدت گرفته باشد، درمان کامل بعید به‌نظر می‌رسد.نخستین مرحله درمان جراحی است، در عین حال شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز طبق شرایط هر بیمار پیشنهاد می‌شود.

در مراحل اولیه که پولیپ ها (توده های ریزی که بر روی دیواره داخلی روده بزرگ رشد می کنند) در مرحله پیش بدخیم باشند می توان تنها با پولیپکتومی که یک روشی است که در آن پولیپ ها در جریان کولونوسکوپی برداشته میشوند بیمار را درمان کرد و سپس با کولونو سکوپی پیگیری نمود.

در مراحل پیشرفته تر عمل قطع و برداشت شامل برداشت بخشی و یا همه کولون همراه با توده های سرطان و بافتهای متصل به آن است. ممکن است جراح دو سر روده قطع شده را پیوند(آناستوموزیس) بزند ویا در شرایط خاص همراه با بیرون گذاشتن سر روده به صورت موقت و یا دائم همراه باشد میزان براشتن روده به محل تومور و تعداد آن ممکن است کولون چپ،راست و یا کل آن برداشته شود.

روش های درمانی سرطان روده بزرگ -دکتر شهاب شهابی

جراحی سرطان روده بزرگ

تا همین اواخر، تمام اعمال جراحی روده و یا دستگاه گوارش از طریق ایجاد برش و شکاف های طولانی در ناحیه شکم انجام می شده است، که اغلب باعث دردناکی بعد از عمل و زمان طولانی کسب بهبودی مجدد می شدند.

جراحی روده بزرگ با عمل جراحی لاپاروسکوپی

عمل جراحی لاپاروسکوپی روده بزرگ

عمل جراحی لاپاروسکوپی با استفاده از یک دوربین همراه با یک کابل است. برای انجام عمل لاپاراسکوپی، بین ۳ تا ۶ برش کوچک (۵ الی۱۰ میلیمتر) در ناحیه شکم ایجاد می شود. لاپاراسکوپ و دستگاه های مخصوص لاپاروسکوپی از طریق این برش های کوچک وارد ناحیه شکمی می شوند. سپس جراح توسط لاپاراسکوپ هدایت شده، تصاویری از اندام های دستگاه گوارش را در یک مانیتور تصویری بدست می آورد.

جراحی با ابزار خاص و با منگنه های تیتانیومی مخصوص انجام میشود و تمامی بافت تومورال به همراه غدد لنفاوی قابل برداشت است و نتایج انکولوژیک و عود مشابه عمل باز میباشد.درد و بافت اسکار کمتر در بیمار،روند بهبودی سریعتر و کاهش خطر ابتلا به عفونت نسبت به عمل جراحی باز که از طریق ایجاد برش های بزرگتر انجام می پذیرد، از مزایای این روش خواهند بوددر پایان تاکید میکنیم خوشبختانه سرطان کولون و رکتوم یکی از بهترین الگوهای سرطان به منظور پیشگیری و تشخیص زودرس است. روند تغییر ماهیت سلول اپی‌تلیال به پولیپ و سپس سرطان، طولانی است و این فرصت هم برای بیمار و هم برای پزشکان از اهمیت خاصی برخوردار است تا با اقدام مناسب و شناسایی ضایعه مشکوک و پولیپ این روند را متوقف کرد تا مانع ایجاد سرطان شد.

لینک های مشابه