عوارض چاقی و سندروم متابولیک

در این نوشته دکتر شهاب شهابی در مورد عوارض چاقی و اضافه وزن، سندروم متابولیک، بیماری هایی که دلیل آنها میتواند چاقی باشد و همچنین توضیحاتی در مورد شیوه صحیح زندگی و جراحی چاقی داده اند.

عوارض چاقی و اضافه وزن

پژوهشگران عوارض زیادی را برای چاقي بدن شناسایی کرداه اند که می تواند موجب کاهش طول عمر انسانها گردد .

در زیر به تعدادی از عوارض چاقی اشاره شده است…

عوارض چاقی دیابت

چاقی عامل اصلی ایجاد دیابت نوع 2 می باشد، زیرا افزایش چربی باعث افزایش مقاومت بدن به اثر هورمون انسولین می شود.

عوارض چاقی پُر فشاری خون

با افزایش بافت چربی نیاز به اکسیژن و مواد مغذی بیشتر شود، حجم خون و مقدار فشاری که روی سیستم گردش خون وارد می شود، افزایش می یابد و هر چه حرکت خون در سیستم گردش خون بیشتر شود، فشار بیشتری بر دیواره ی سرخرگ های شما وارد می شود.لذا یکی از عوارض چاقی، خطر افزایش فشار خون تا 6 برابر است. چاقی باعث افزایش تعداد ضربان قلب و کاهش ظرفیت عروق برای جابجایی خون می‌شود که تمام این عوامل باعث پرفشاری خون می‌گردد.

اختلال در چربی های خون

چاقی باعث بالا رفتن کلسترول بد خون(به نام LDL) و سطح تری گلیسیرید خون و همچنین باعث پایین آمدن سطح کلسترول خوب خون (به نام HDL ) می شود.

عوارض چاقی، مشکلات قلبی عروقی

چاقی باعث رسوب چربی در جدار سرخرگ های کرونر(سرخرگ هایی که به قلب خون رسانی می کنند) ایجاد می شود. پس از مدتی، رسوب این چربی ها باعث تنگ تر شدن دیواره ی داخلی عروق شده و خون کمتری به بافت قلب می رسد. چاقی به ویژه چاقی شکمی با افزایش قابل توجه خطر 5-6 برابری بیماری‌های قلبی- عروقی همراه است.

عوارض چاقی ، سکته مغزی

چاقی باعث تصلب شرائین و رسوب چربی در جدار سرخرگ ها مغزی و تنگ شدن عروق مغزی شود. حالا اگر لخته ی خونی در این عروق باریک ایجاد شود، می تواند به طور ناگهانی باعث انسداد جریان خون به منطقه ای از مغز شما شده و منجر به سکته ی مغزی گردد.

سایش مفاصل (استئوآرتریت) و دیسک کمر

در افراد چاق به علت افزایش فشار وارده بر مفاصل(خصوصاً مفاصل زانو، ران و مهره های پایین کمری)، غضروف مفصلی تخریب شده و باعث ایجاد درد مفصل و سفتی آنها می شود. وقتی وزن انسان بالا باشد، روی ديسک‌هایی كه بين مهره‌ها قرار گرفته، فشار می‌آورد كه اين فشار، باعث دردهای سياتيكی يا ديسك كمر می‌شود.

نقرس از عوارض چاقی

نقرس از عوارض چاقی می‌باشد. بالا رفتن مقدار اسيد اوره خون، باعث رسوب اين ماده در مفاصل، مخصوصا مفصل شست پا می‌شود و اين رسوبات منجر به درد شديد در مفاصل درگير با اين ماده می‌گردد.

چاقی و سرطان

انواعی از سرطان ها با اضافه وزن همراه هستند که در زنان می توان به سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان تخمدان، سرطان گردن رحم و سرطان کیسه ی صفرا اشاره کرد. مردان چاق نیز نسبتاً در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان های کولون، رکتوم و پروستات هستند.

چاقی یکی از عوامل نازائی

يكی از علتهای نازائی، چاقی است. جالب است بدانيد بسیاری از خانمهای چاق نازا ، با كاهش وزن به آرزوی باورنكردنی خود و باروری رسيدند.

از عوارض چاقی متابولیک مشکلات ریوی و تنفسی

بین چاقی و بیماری‌های ریه و تنفسی ارتباط وجود دارد. افراد چاق به هنگام خواب شبانه، به علت انسداد مسیرهای هوایی ریه‌ها، برای مدت کوتاهی دچار توقف تنفس شده و مکررا در طول شب بیدار می‌شوند. در نتیجه در طول روز به علت اختلال در خواب شبانه، دچار گیجی بوده و مرتب چرت می‌زنند.نارسایی تنفسی،برونشیت و عفونت های ریوی بیشتر افراد چاقی را مبتلا میکند.

چاقی و بیماری کیسه صفرا و کبد چرب

به علت تجمع چربی اضافی در بدن افراد چاق، کلسترول بیشتری نیز در بدن آنها وجود دارد که این کلسترول اضافی می‌تواند در کیسه صفرا رسوب کند و باعث سنگ کیسه صفرا شود. همچنین در اثر چاقی، چربی بیشتری در ساختار کبد وارد می‌شود که این تجمع چربی در کبد، می‌تواند باعث ایجاد کبد چرب، التهاب و حتی تخریب بافت کبد شود و نهایتا به بیماری نارسایی کبدی (سیروز) منجر شود.

فتق شكم

ولی وقتی وزن بالا برود،فشار داخل شکم افزایش پیدا میکندو لايه‌ها جدار شکم ضعف و شکاف پيدا می‌كند و روده‌ها به زير پوست شكم می‌آيد که اين پديده را فتق می‌نامند.

مشکلات جنسی:

از عوارض چاقی می‌توان به مشکلات جنسی اشاره کرد که به دلایل فیزیکی و یا روانشناختی به وجود می‌آیند. ناتوانی جنسی مخصوصا در آقايان چاق بيشتر است.

مشکلات روانی:

چاقی به علت شرایط اجتماعی که برای فرد به وجود می‌آورد و تقابلی که با مد و نگاه جامعه دارد می‌تواند فرد را دچار عدم اعتماد به نفس کرده و نتیجه مشکلات روانی مانند افسردگی ایجاد کند. اغلب افراد دچار اضافه وزن از اعتماد به نفس پایین و ترس‌های بیهوده و بی‌دلیل رنج می‌برند.

آلزایمر

مطالعات بسیاری نشان می‌دهند افرادی که وزن بیش از حد دارند، بیش‌تر مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر هستند. بنابراین، افزایش وزن بدن به طور بالقوه یک عامل خطر قابل تغییر در بروز بیماری آلزایمر و زوال عقل است.

چاقی باعث کاهش طول عمر می شود

آمار پزشكی نشان می دهد كه متوسط سن افراد چاق خيلی كمتر از افراد لاغر است. هر چهار كيلو اضافه وزن يك سال از عمر انسان كم می كند. اين هشدار مهمی برای افراد چاق است. در مواردی که شاخص توده بدنی تا بیش از ۴۰ کیلوگرم بر متر مربع بدن افزایش یابد، با حدود ۱۰ سال کاهش امید به زندگی همراه است.مطالعه بزرگی که اخیرا در کشور سوئد انجام شده و نتایج آن در مجله معتبر نیو انگلند منتشر شده است که جراحی چاقی عمر بیماران چاق را افزایش میدهد و مرگ و میر ناشی از حوادث قلبی عروقی و سرطان رادر این افراد کاهش میدهد.

عوارض چاقی و سندروم متابولیک - دکتر شهاب شهابی - چاقی باعث کاهش طول عمر

جراحی چاقی، جراحی متابولیک

ابتلا به سندرم متابولیک که به سندرم مقاومت به انسولین و سندرم X نیز نامیده میشود بدین معنا است که شما هم زمان مبتلا به بیش از سه نارسایی مرتبط با متابولیسم هستید. این نارسایی ها عبارت هستند از:
1.چاقی به ویژه چاقی شکمی (چاقی سیبی شکل)
2.افزایش فشار خون سیستولیک (بالاتر از 120 میلی متر جیوه) و یا فشار دیاستولیک (بالاتر از 90 میلی متر جیوه).
3.سطوح افزایش یافته تری گلیسرید و سطوح پایین کلسترول خوب (HDL) در خون.
4.مقاومت به انسولین. انسولین هورمونی است که به تنظیم مقادیر قند خون کمک می کند. هرچه به اجزای بیشتری از سندرم متابولیک مبتلا باشید، به میزان بیشتری سلامتی شما در معرض خطر است.

سندروم متابولیک نوعی ناهماهنگی هورمونی است. در نتیجه آن چاقی، دیابت نوع دوم، فشار خون و عملکرد نا مناسب سوخت وساز کلسترول ایحاد می شود. سندروم متابولیک (سندروم سوخت و ساز) می تواند باعث بیماریهای قلبی و عروقی شود.سندرم متابولیک غیر از دو پی‌آمد اصلیش یعنی دیابت و بیماری‌های قلبی _عروقی، با عوارض بسیار دیگری همچون کبد چرب،‌ استئاتوز کبدی، سیروز کبدی، نارسایی مزمن کلیه، آلبومینوری، هیپریوریسمی و نقرس، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و سندرم آپنه هنگام خواب نیز مطرح است.

تاثیر شیوه زندگی در چاقی

در هر حال هنوز خط مقدم درمان سندرم متابولیک اصلاح‌ شیوه زندگی یعنی داشتن برنامه‌ غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم در جهت کاهش وزن است و در صورت بروز نیاز به مصرف دارو کارآمدترین دارو متفورمین بوده‌است. در موارد چاقی شدید که به روش‌های فوق پاسخ ندهد درمان جراحی کمک‌کننده خواهد بود. تمام روش‌های استاندارد جراحی چاقی مانند اسلیو معدهو انواع بایپس معده باعث کنترل و بهبود قابل توجه دیابت تیپ 2 ، فشار خون و چربی خون در افراد چاق می‌شود؛ لذا به جراحی چاقی جراحی متابولیک گفته می‌شود.از آنجا که ثابت شده است که درمان طبی در مقایسه با جراحی متابولیک دارای عوارض بیشتر دراز مدت و کنترل ضعیف تر قند خون می باشد امروزه جراحی متابولیک به عنوان یکی از درمانهای قطعی دیابت تیپ دو مطرح می باشد باید توجه داشت که جراحی متابولیک روش های مختلفی دارد و بسته به شرایط و وضعیت بیمار به طرق مختلف انجام میشود و میزان موفقیت آن در درمان قطعی دیابت تیپ دو از ٥٧ تا 93 ٪ بسته به نوع عمل و شرایط بیمار متفاوت می باشد. به عنوان مثال افرادی که از شروع دیابت ان ها کمتر از 10 سال می گذرد و افرادی که انسولین مصرف نمی کنند پاسخ بهتری به جراحی متابولیک می دهند.

لینک های مشابه