سنگ کیسه صفرا- جراحی باز و لاپاراسکوپی

سنگ کیسه صفرا

در این نوشته دکتر شهاب شهابی در مورد کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا، علائم سنگهای صفراوی ، روش های تشخیص، جراحی باز و لاپاراسکوپی کیسه صفرا در درمان ان توضیحاتی داده اند

اناتومی کیسه صفرا

کیسه صفرا یک عضو گلابی شکل است که در سمت راست و بالای شکم زیر لوب راست کبد قرار گرفته استکیسه صفرا، محل ذخیره مایعی به نام صفرا است که توسط کبد ساخته می شو د . مجاری صفراوی، صفرا را به روده کوچک (محلی که صفرا به هضم چربیها کمک می کند)منتقل می کند . کیسه صفرا پر از مواد صفراوی و املاح(کلسترول، بیلی روبین و نمک‌های صفراوی) موجود است و زمانی که غلظت این مواد زیاد شود به صورت رسوب در خواهد آمد، این مواد در ابتدا ریز و کوچک هستند و بعد از تجمع به صورت سنگ‌های کوچک و در نهایت بزرگ خواهند بود.

سنگ کیسه صفرا - روش های جراحی و لاپاراسکوپی دکتر شهاب شهابی

علایم سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا در مراحل اولیه ممکن است علائمی نداشته باشد، اما به مرور باعث التهاب کیسه صفرا خواهد شد، همچنین اگر تکه‌ای از سنگ کنده و جدا شود وارد مجاری کیسه صفرا خواهد شد که در نهایت آنجا را مسدود می‌کندوممکن است باعث درد یا عفونت شود.

هرفردی می تواند سنگ صفراوی داشته باشد . احتمال ابتلا در برخی افراد (موارد زیر) بیشتر است:
خانمها بخصوص آنهایی که حامله شده اند و خانمهای چندزا که زایمانهای مکرر داشته اند.
فامیل درجه اول مبتلایان به سنگهای صفراوی
افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند.
افرادی که وزن خود را سریع کم می کنند.
خانمهایی که قرص ضد حاملگی استروژن دار مصرف کرده و یا درمان هورمونی جانشین دریافت می کنند.
افرادی که مواد پرکالری به خصو ص چربی و کلسترول و رژیم کم فیبر مصرف می نمایند.
مصرف داروهایی کاهنده کلسترول مانند کلوفیبرات و جم فیبروزیل
افراد بی تحرک و یا کم تحرک
مبتلایان به بیماریهای کبدی
مبتلایان به بیماری های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسرو
مبتلایان به بیماری دیابت
فراد مسن
مبتلایان به بیماری های خونی مانند کم خونی داسی شکل و لوسمی

علائم سنگهای صفراوی

تشخیص سنگ کیسه صفرا

علائم سنگهای صفراوی از بی علامتی تا احساس د ردی ناتوان کننده تغییر می کند . اغلب سنگ صفراوی علامتی ایجاد نکرده و به صورت تصادفی در سونوگرافی یافت می شود . علائم بیماری به صورت کولیک صفراوی (درد مزمن به مدت ساعت‌ها در ربع فوقانی راست شکم که به پشت و شانه راست انتشار دارد) گاه همراه با تهوّع و استفراغ است. گاهی درد به دنبال مصرف غذای چرب می‌باشد. ممکن است بیمار سال‌ها علائم سنگ کیسه صفرا را داشته باشد ولی وارد مرحله حاد نشود.سنگ کیسه صفرا گاهی با انسداد مجاری صفراوی باعث زردی می‌شود.

نکته: دردهای ناشی از سوءهاضمه یا زخمهای معده و اثنی عشر را نباید با درد ناشی از سنگ صفراوی اشتباه کر د . این دردها خفیف تر بوده، با غذا خوردن ارتباط داشته و معمولا به آنتی اسید پاسخ می دهند.

برای تشخیص این بیماری از سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی، اسکن ایزوتوپ و ای ار سی پی استفاده می شود البته انجام همه آنها ضرورت ندارد و برحسب مورد تصمیم گیری می شود همچنین تست ها و آزمایشات خونی که نشانگر عفونت یا زردی و یا التهاب پانکراس باشد نیز بر حسب مورد از سوی پزشک درخواست می شود.

اولتراسوند: امواج صوتی است که برای ایجاد تصویر ازکیسه صفرا و مجاری آن به کار می رو د 8 ساعت قبل از سونوگرافی شکم ، نباید غذا میل شو د . در حالت ناشتا، صفرا در کیسه صفرا جمع شده و سبب اتساع آن می شو د . در این شرایط دیدن سنگ و یا مواد دیگر راحت تر است.

ERCP : روشی است که پس از تزریق ماده حاجب از مجاری صفراوی با اندوسکوپ های ویژه انجام شده و عکسبرداری می شود . این وسیله می تواند سنگ و سایرعلل انسداد را در مجاری صفراوی مشخص کند.

درمان سنگ کیسه صفرا

کیسه صفرا به‌طور کلی به دو روش جراحی باز و لاپاراسکوپی کیسه صفرا انجام می‌شود.

در روش باز با برش پوستی۱۰ سانتی متری معمولاً زیر دنده‌ها در سمت راست، کیسه صفرا و سنگ‌ها خارج می‌شود.

در روش لاپاراسکوپی چند سوراخ کوچک حدود ۱ تا ۰.۵ سانتی‌متری در پوست شکم ایجاد شده و عمل جراحی از این طریق انجام می‌شود.از مزایای این روش کوچک بودن اسکار عمل (جای زخم) ، بازگشت سریع‌تر به زندگی روزمره وعفونت کمتر می باشد.

روش های جراحی سنگ کیسه صفرا - دکتر شهاب شهابی

جراحی لاپاراسکوپی سنگ کیسه صفرا

پزشکی که عمل لاپاراسکوپی را انجام می‌دهد، حتماً باید دوره‌های خاصی را گذرانده و در این زمینه مهارت کافی داشته باشد، چون این عمل بر خلاف این‌که برای بیمار راحت و به نفع اوست، برای پزشک جراح کاری نسبتاً دشوار است تا از آسیب های ناخواسته به مجاری صفراوی و احشا دیگر جلوگیری شود.

برداشتن کیسه صفرا عارضه ی خاصی ندارد و بعد از برداشتن کیسه صفرا صفرای مازاد به جای انبار شدن در کیسه صفرا مستقیما به داخل روده ریخته می شود که این اقدام گاهی بعد از عمل تا مدتی بیمار را دچار اسهال می کند که این مشکل نیز موقتی است و بهبود می یابد.درمان دارویی به علت امکان عود مجدد سنگ، معمولا توصیه نمی شود. ولی در مورد افرادی که تحمل بی هوشی و عمل جراحی را نداشته باشند، می توان از درمان های دارویی استفاده کرد.

لینک های مشابه